Makarna Sosunun Bilimi: İtalyan Araştırmacılara Ig Nobel Ödülü
Bilim, sadece dünyayı kurtarmak için değil, günlük mutluluğumuzu artırmak için de çalışıyor. Bu yıl Ig Nobel Ödülleri’nde sahneye çıkan İtalyan araştırmacılar, makarna sosunun en kritik sorunlarından birine çözüm getirdi: topaklanma.
Ig Nobel’in Mizahi Ciddiyeti
1991’den bu yana verilen Ig Nobel Ödülleri, bilimde “önce güldüren, sonra düşündüren” çalışmaları onurlandırıyor. Her yıl Harvard ve MIT’de düzenlenen törende Nobel ödüllü bilim insanları kazananlara ödüllerini takdim ediyor. Eğlenceli bir havada geçen etkinlikte, araştırmacılar 60 saniyede projelerini anlatıyor; ertesi gün ise detaylı bilimsel sohbetler için bir araya geliyor.
Cacio e Pepe’nin Bilimi
Bu yılın Fizik Ödülü, Max Planck Kompleks Sistemler Fiziği Enstitüsü, Barselona Üniversitesi ve Avusturya Bilim ve Teknoloji Enstitüsü’nden bilim insanlarına verildi. Çalışmalarında cacio e pepe sosunun “faz geçişlerini” incelediler. Sonuç çarpıcıydı: peynirin suyla birleştiği sıcaklık sosun kaderini belirliyor.
Araştırmacılar, sosu mükemmel kıvamda hazırlamanın püf noktasını “pasta suyunu biraz soğuttuktan sonra peynirle karıştırmak” olarak açıkladı. Yüksek sıcaklıklarda peynir proteinleri topaklanıyor ve sosun dokusu bozuluyor. Daha serin su ise nişastanın peynire bağlanmasına zaman tanıyor.
Mizahın Ardındaki Katkı
Çalışmaya katılan Matteo Ciarchi, “Tek bir damla sosu bile ziyan etmedik, deneyi her seferinde ekmekle sıyırarak bitirdik” diyerek araştırmanın ne kadar keyifli geçtiğini vurguladı. Arkadaşı Ivan Di Terlizzi ise, geleneksel tarif tutkunlarına özellikle suyun soğutulmasını tavsiye ettiklerini belirtti.
Diğer Ödüller
2025’te öne çıkan diğer Ig Nobel kazananları arasında; sarımsak yiyen annelerin sütünü inceleyen pediatri araştırmacıları, pizzayı tercih eden kertenkeleler üzerine çalışan beslenme bilimciler ve zebra desenine boyanan ineklerin sineklere karşı daha az ısırılıp ısırılmadığını test eden biyologlar da yer aldı.
Kısacası, bilim sadece hayat kurtarmaz; bazen sofralarımıza da keyif katar.