COVID’in yeni varyantları Nimbus ve Stratus hakkında neler biliniyor?

Yetkililere göre, bazıları tarafından Stratus olarak adlandırılan XFG ve Nimbus olarak bilinen NB.1.8.1 şu anda en çok yayılan varyantlar.

Uzmanlar, bunların önceki Covid-19 varyantlarına kıyasla daha büyük bir tehdit oluşturmadığını veya insanların kendilerini daha hasta hissetmelerine neden olmadığını söylüyor.

Ancak virüsün son zamanlarda geçirdiği genetik değişiklikler enfeksiyon olasılığını artırabilir.

Türkiye’de durum ne?

Türkiye’de ise özellikle son haftalarda covid vakalarının arttığı görülüyor.

Türk Tabipleri Birliği Merkez Konseyi Başkanı Prof. Alpay Azap, test yaptırılan hastaların neredeyse yüzde 80’inde Covid virüsüne rastlandığını belirtiyor.

Fakat bu beklenmedik bir durum değil.

Prof. Azap, bundan önceki Covid varyantlarında olduğu gibi, dönemsel bir artış yaşandığını ifade ediyor.

Hastaların klinik seyri açısından çok belirgin bir farklılık olmadığını, genellikle ateş, baş ağrısı ve yoğun halsizlik gibi semptomlarla seyrettiğini belirtiyor.

Özellikle çocuklarda ishal şikayetlerinin de görülebildiğini, ancak yeni varyantların da büyük ölçüde influenza virüsü gibi seyrettiğini kaydediyor.

Türkiye’de yayılan varyantlar şu an halka açık şekilde takip edilmiyor.

Ancak bağışıklığı baskılanmış ya da kronik rahatsızlığı olan kişilerin dikkatli olması gerektiğini şöyle ifade ediyor:

“Bağışıklığı baskılanmış, ileri yaşta ve çok yoğun virüse maruz kalmış kişilerde yoğun bakım ihtiyacı görülebilir.”

“Çok yüksek riskli gruptaki birkaç milyon kişi için dördüncü nesil aşılara ihtiyacımız var. Bunların arasında kanser hastaları ve 80 yaş üzeri kişiler de yer alıyor.”

Azap, çok yüksek riskli grupta yer alan kişiler dışında, herhangi bir aşı ihtiyacının bulunmadığını kaydediyor.

“Varyantların tespiti için detaylı test gerekiyor”

Öte yandan, şu anda Türkiye’de yeni varyantların ne kadar aktif olduğu bilinmiyor.

Azap, bunun için detaylı testlerin yapılması gerektiğini belirtiyor:

“Yapılan testlerde varyantlar tespit edilemiyor, sadece covid olup olmadığı görülüyor.”

“Covid pozitif bir hastada hangi varyantın olduğunu anlamak için, genetik analizinin yapılması gerekiyor.”

“Ama bu çok pahalı ve bizde az sayıda yapılıyor. Onların sonuçlarını ise bakanlık bizlerle paylaşmıyor.”

Fakat Azap, geçmiş Covid varyantlarında olduğu gibi, ABD ve Avrupa’dan görülmesinden birkaç hafta sonra Türkiye’de de yeni varyantların görüldüğünü kaydediyor.

Boğazda keskin, şiddetli ağrı

Virüslerin zamanla insanlar arasında yayıldıkça evrimleşmesi olağan. Değişiklikler önemli ölçüde farklılaştığında, yeni virüs türleri varyant olarak adlandırılıyor.

Son vakalarda ses kısıklığı veya keskin boğaz ağrısı gibi belirtiler bildiriliyor.

Covid-19, baş ağrısı, öksürük, burun tıkanıklığı veya akıntısı ve yorgunluk gibi çok çeşitli semptomlara neden olabilir ve bu da soğuk algınlığı veya gripten ayırt edilmesini zorlaştırıyor.

Eğer Covid olduğunuzu düşünüyorsanız, savunmasız kişilerle temastan kaçınmalı ve mümkünse evde kalmalısınız.

Belirtileriniz varsa ve evden çıkmanız gerekiyorsa, yüz maskesi takmanız öneriliyor.

Ellerinizi düzenli olarak yıkamak ve mendilleri çöp kutularına atıp kullanmak, bu ve diğer solunum yolu hastalıklarının yayılmasını azaltabilir.

İngiltere’nin Ulusal Sağlık Hizmetleri NHS, boğaz ağrısı için bol sıvı tüketmenin ve bir çay kaşığı balın faydalı olabileceğini söylüyor.

Kraliyet Aile Hekimleri Koleji’ne göre, İngiltere genelinde Covid oranları özellikle çok küçük yaştakiler ve yaşlılar arasında artış gösteriyor.

Covid bağlantılı hastane yatışları da artıyor.

COVID testi veya aşısı hâlâ işe yarıyor mu?

Birleşik Krallık Sağlık Güvenlik Ajansı (UKHSA), aşılanmanın yeni varyantlara karşı bile iyi bir koruma sağlayabileceğini söylüyor.

UKHSA, virüslerin mutasyona uğraması ve değişmesinin normal olduğunu ve bu varyantlar hakkında daha fazla veri elde edildikçe, bağışıklık sistemi üzerindeki etkilerinin daha iyi anlaşılacağını söylüyor:

“Ayrıca en savunmasız kişileri güvende tutmak ve hayatlarımızı mümkün olduğunca normal bir şekilde yaşamak için alabileceğimiz önlemleri de öğreneceğiz. Önemli olan, aşı olma hakkı olanların zamanında aşılarını yaptırabilmeleridir.”

UKHSA’da Danışman Epidemiyolog olan Dr. Alex Allen ise, “Şu ana kadar elde edilen bilgilere dayanarak, varyantların daha şiddetli hastalığa neden olduğuna veya şu anda kullanılan aşıların bunlara karşı daha az etkili olacağına dair bir kanıt yok” diyor.

Ancak, çok yakın zamanda geçirmiş veya aşılanmış olsanız bile tekrar Covid’e yakalanmanızın mümkün olduğunu unutmayın.

Yeniden enfeksiyonlar genellikle hafiftir, ancak kendinizi iyi hissetmeyebilir ve virüsü başkalarına bulaştırabilirsiniz.

Covid testleri artık yaygın olarak ücretsiz olarak bulunmuyor, ancak eczanelerde hâlâ satılıyor.